На 22.05.2023 год Центарот за еkономски анализи – Скопје (ЦЕА- Скопје) во рамките на проектот “Република Северна Македонија – погранични економски активности со Бугарија: Запоставена димензија” ги презентираше наодите од првото теренско истражување спроведено на територија на пограничните општини Берово, Пехчево и Делчево. Проектот е финансиран од бугарската помош за развој.
Општа цел: Промовирање на социо-економска кохезија, вклучувајќи работа со млади луѓе, зајакнување на добрососедските односи, регионална стабилност и меѓусебна соработка, социо-економска соработка.
Специфични цели: Градење на истражувачките капацитети на младите; Мобилизирање на дебата заснована на докази за економските активности во пограничниот регион Делчево, Пехчево и Берово; Подигнување на свеста за потребата од подобро инфраструктурно поврзување меѓу Северна Македонија и Бугарија
Целна група: Месното население на Берово, Пехчево и Делчево и Државната и општинска администрација на трите општини.
Поважни заклучоци од истражувањето
- Просечната возраст на посетителите од Бугарија е 40-тина години.
- Просечната вредност на потрошувачката по услуга на месец од страна на посетителите од Бугарија во микрорегионот е околу 253 евра по посетител. Потрошувачката пак по деловна активност е (види графикон):
- Бензински пумпи (260 евра месечно)
- Стоматолози и амбуланти (329 евра месечно)
- Мали продавници (146 евра месечно)
- Такси услуги (20 евра месечно)
- Хотели и ресторани (248 евра месечно)
- Зелени пазари (203 евра месечно)
- Поголеми продавници за малопродажба (352 евра месечно)
- Севкупно = 253 евра месечно
- Доколку се подобрат условите на патиштата во овој микрорегион, се очекува вкупниот промет од бугарските посетители да се зголеми за 22%. Ефектот од подобри услови на патиштата, со оглед на очекувањата на бизнисите во овој микрорегион по деловна активност може да биде (види графикон):
- Бензински пумпи (без ефект)
- Стоматолози и амбулантни возила (25% зголемување)
- Мали продавници (зголемување од 16%)
- Такси услуги (21% зголемување)
- Хотели и ресторани (20 % зголемување)
- Зелени пазари (без ефект)
- Поголеми продавници за малопродажба (без ефект)
- Вкупен ефект мерено како зголемен промет од бугарски посетители во микрорегионот = зголемување од 22%.
Ефектите за локалната економија од посетите на бугарските потрошувачи се најголеми во Делчево и изнесуваат околу 4% споредено со општинските сопствени приходи што ги собира општината. Пониски слични ефекти има кај општините Пехчево (1,1%) и Берово (0,4%).
Препораки
Воведување на микрорегион кој ги опфаќа општините Делчево, Пехчево и Берово за привлекување на поголем број на посетители од Бугарија преку подобрување на соработката и координацијата. Сепак, тоа би барало унапредени локални патишта, подобра соработка и координација на локалните политики за да се претстави овој микрорегион пред бугарските посетители.
Постои потенцијал за здравствен туризам во овој микрорегион. Заболекарите и амбулантите од Делчево на пример известуваат за можност на зголемен промет и до 20% (Берово и до 30%) доколку се подобри патната инфраструктура.
Целосното истражување е достапно на следниот линк МК EN.