Општините и Ковид-19 во Северна Македонија: Импликациите врз јавните финансии кај општините

Пандемијата Ковид-19 донесе ткн. „нова“ реалност, нов начин на функционирање прво на секојдневниот живот на граѓаните, а потоа и на граѓаните како економски агенти, па оттука и  функционирање на локалните власти не се исклучок од ваквата ситуација. Ова особено, бидејќи локалната власт т.е. општините се најблиску до граѓаните и се во „првата линија“ за давање на одговор на кризата со Ковид-19. Општините беа и сè уште се сведоци на финансиските потешкотии при обидот да одговорат на итните потреби на граѓаните, а истовремено да обезбедат континуитет во давањето на услуги на граѓаните во кризни ситуации.

Новата студија на ЦЕА дава преглед на импликациите врз јавните финансии на ЕЛС во Северна Македонија во првите три квартали од 2020 година, прави споредба со претходните период и дава препораки за следниот период.

Клучните прашања и одговори кои се разгледуваат во студијата се:

Кои се прелиминарните влијанија на Ковид-19 кризата врз локалните финансии на приходната страна кај ЕЛС во РСМ?

– Сопствените приходите на општините во првите три квартали од 2020 година се намалиле за 18% споредено со претходната година во истиот период, и се пониски за 1,5 милијарди денари (или 24,6 милиони евра). Падот на приходите е предизвикан од пад на прибраните приходи од даноци на имот, даноци од специфични услуги и вршење на дејност. 

Дали системот на меѓувладини односи ги адресира промените предизвикани од Ковид-19 пандемијата?

 – Системот на меѓу-владини трансфери ги адресира промените во приходите кај ЕЛС предизвикани со Ковид-19 пандемијата преку интервенција со уредбата за распределба на трансферите од данок на додадена вредност. Со носење на уредба за промена на начинот на распределба трансферите од ДДВ за следната 2021 година, приходите планирани за следната година нема да претрпат значителни промени.

 Кои се финансиските потреби, а се појавуваат како јаз од Ковид-19, за општините да одговорат на надлежностите кои им се пренесени со законите и уставот?

 -И покрај ефектите од Ковид-19 врз финансиите на општините, кумулативно за сите 81 ЕЛС во РСМ, нема дополнителна потреба за задолжување поради значителните заштеди од нереализираните капиталните расходи од капиталните планови на општините.

Повеќе во интегралната СТУДИЈА: Општините и Ковид-19 во Северна Македонија: Импликациите врз јавните финансии кај општините